Do naszego kompendium farmaceuty dołącza się dziś kolejna, bardzo popularna substancja czynna. Tym razem wzięliśmy po lupę antybiotykoterapię i amoksycylinę. Oto najważniejsze – naszym zdaniem - kwestie, o których należy pamiętać wydając ten lek pacjentowi.
Amoksycylina - spektrum działania
Jest to antybiotyk o szerokim spektrum działania. Będzie miał więc wiele wskazań terapeutycznych m. in.
- zaostrzenie zapalenia oskrzeli,
- zapalenie zatok,
- zakażenie układu moczowego,
- pozaszpitalne zapalenie płuc,
- zapalenie ucha środkowego (głównie wskazanie pediatryczne),
- zakażenia skóry czy zakażenia narządów płciowych u kobiet (np. zapalenie przydatków).
Amoksycylina należy do grupy półsyntetycznych penicylin. W trakcie jej stosowania możemy się liczyć z występowaniem częstych w tej klasie reakcji nadwrażliwości. Według badań objawy alergii na lek mogą dotyczyć co najmniej 10% pacjentów przyjmujących amoksycylinę. W razie dodatniego wyniku powinno się zastosować alternatywny antybiotyk lub przeprowadzić odczulanie na penicylinę.
Kwas klawulanowy, który często występuje z amoksycyliną w jednej kapsułce, tabletce lub zawiesinie nie jest antybiotykiem. Należy do związków hamujących aktywność enzymów bakteryjnych rozkładających lek (tzw. beta-laktamaz). Innymi słowy, jego dołączenie znacząco zmniejsza oporność komórek bakteryjnych na zastosowany antybiotyk.
Nie wszystkie preparaty z amoksycyliną dodatkowo zawierają kwas klawulanowy, ponieważ nie wszystkie komórki bakteryjne wydzielają beta-laktamazy.
Pomiędzy amokscyliną, a amoksycyliną z kwasem klawulanowym będą więc występowały różnice we wskazaniach terapeutycznych. Przykładem może tu być angina paciorkowcowa (choroba bardzo popularna) i rumień wędrujący, czyli wczesne stadium boreliozy (choroba bardzo medialna, więcej o niej tutaj: Borelioza. Burzymy mity dotyczące antybiotyków).
W obu tych wskazaniach można stosować amoksycylinę, ale już amoksycyliny z kwasem klawulanowym – zgodnie z Charakterystyką Produktu Leczniczego – już nie można.
Amoksycylina - wytyczne do stosowania
Polskimi wytycznymi, które w sposób szczegółowy precyzują rolę poszczególnych antybiotyków w terapii zakażeń są Rekomendacje postępowania w pozaszpitalnych zakażeniach układu oddechowego pod red. guru z dziedziny mikrobiologii prof. Walerii Hryniewicz. W ich świetle amoksycylina (bez lub w połączeniu z kwasem klawulanowym) powinna być traktowana jako lek I rzutu m. in. w zapaleniu zatok, zapaleniu ucha środkowego, zaostrzeniu przewlekłej obturacyjnej choroby płuc czy pozaszpitalnym zapaleniu płuc.
Do antybiotykoterapii wskazane jest dołączenie szczepów probiotycznych. Wskazówka ta opiera się m. in. o wynikach licznych badań, które wskazują, że amoksycylina – podobnie zresztą jak inne penicyliny - należy do leków o zwiększonym ryzyko występowanie biegunek (szacowane jest ono na poziomie nawet 30-35%. – to sporo!)
Puenta:
Realizując receptę na lek z amoksycyliną lub z amoksycyliną z kwasem klawulanowym weź pod uwagę powyższe punkty. Jeśli zostaną one spełnione, terapia będzie nie tylko skuteczna (zmniejszy się nasilenie objawów i spadnie ryzyko zawrotów zakażenia), ale także bezpieczna.
Śledź na bieżąco nasze Kompendium Farmaceuty. Prezentuje ono „w pigułce” najważniejsze informacje o popularnych substancjach czynnych. Do tej pory przeanalizowaliśmy Walsartan i Ibuprofen.
Przygotował zespół zatrzymajpacjenta.pl