Astma aspirynowa to działanie, które doskonale zna ze studiów każdy adept farmacji. Pomimo, że w podręcznikach wielokrotnie już temat ten poruszono, nadal pojawią się ciekawe doniesienia, które uzupełniają dotychczasową wiedzę. Oto kilka relatywnie nowych faktów na temat tego ważnego i wcale nierzadkiego działanie niepożądanego.
- Astma aspirynowa obecnie definiowana jest jako reakcja pseudoalergiczna – objawy są podobne do astmy alergicznej, ale nie powstają przeciwciała.
- Objaw ten najczęściej dotyka osoby dorosłe (średnia wieku to ok. 30 lat). Co ciekawe, bardzo rzadko występuje u dzieci i młodzieży.
- Objawy astmy aspirynowej nie muszą być natychmiastowe. Często na początku dochodzi do obrzęku błony śluzowej nosa, które następnie przeradzają się w dolegliwości stricte związane z układem oddechowym, czyli świsty, duszności, kaszel. Rzadziej dochodzi do zaczerwienienia twarzy, skurczu krtani, bólu brzucha i niedociśnienia.
- Przypuszcza się, że punktem wyjścia do rozwoju astmy aspirynowej może być przebyta infekcja wirusowa np. wirusowe zapalenie zatok, zapalenie oskrzeli.
- Choć nazwa sugeruje, że jest to działanie niepożądane związane ze stosowaniem wyłącznie kwasu acetylosalicylowego, może dotyczyć wszystkich NLPZ, w tym tych bardzo popularnych, czyli ibuprofenu, ketoprofenu, naproksenu.
- Na rozwój astmy aspirynowej narażeni są szczególnie pacjenci z astmą oskrzelową, przewlekłą obturacyjną chorobą płuc, katarem siennym, polipami błony śluzowej nosa oraz u których występują reakcje alergiczne na inne substancje (np. reakcje skórne, świąd, pokrzywka). Ciekawostką (niestety negatywną) jest fakt, że ryzyko rozwoju astmy aspirynowej u pacjentów z ciężką postacią astmy oskrzelowej wynosi aż 14%.
- Ostra reakcja związana z zastosowaniem NLPZ pojawia się od 30 minut do ok. 3-4 godzin. Jej nasilenie z jednej strony może być dawko-zależne. Z drugiej jednak - może dotyczyć także niskich dawek NLPZ np. 75-150 mg kwasu acetylosalicylowego, który jak wiemy stosowany jest w prewencji niektórych chorób sercowo-naczyniowych.
Puenta:
Znajomość przyczyn, objawów i czynników ryzyka rozwoju astmy aspirynowej powinien mieć w „małym palcu” każdy farmaceuta. Działanie to dotyczy bowiem najpopularniejszej obecnie grupy leków bez recepty, czyli NLPZ.
Przygotował zespół zatrzymajpacjenta.pl