Interakcje między lekami to temat bardzo często poruszany na naszych łamach. W niniejszym materiale także skupiamy się na tym aspekcie, ale tym razem od strony istotnych klinicznie zależności ze spożywanym pokarmem. Na pierwszy rzut idą najpopularniejsze leki przeciwbólowe – powszechnie uznawane przez farmaceutów za najczęściej wydawane specyfiki bez recepty.
Zacznijmy od kwasu acetylosalicylowego
Badania wykazały, że pokarm opóźnia wchłanianie kwasu acetylosalicylowego z przewodu pokarmowego, co oznacza, że preparat powinien być stosowany bez jedzenia (jeśli potrzebujemy szybkiego i silnego działania przeciwbólowego). Tutaj jednak istnieje pewien haczyk, gdyż takie postępowanie z drugiej strony znacząco zwiększa ryzyko działań niepożądanych ze strony przewodu pokarmowego. Dlatego przeciwwskazaniem do stosowania kwasu acetylosalicylowego jest choroba wrzodowa lub współwystępowanie czynników ryzyka, które mogą prowadzić do uszkodzenia przewodu pokarmowego (np. palenia papierosów, spożywania alkoholu).
Ibuprofen
Ten najpopularniejszy obecnie środek przeciwbólowy powinien być stosowany po posiłku, z uwagi na mniejsze ryzyko działań niepożądanych ze strony przewodu pokarmowego (nie tylko rzadziej występujących krwawień czy perforacji, ale także bólów brzucha, wzdęć czy symptomów sugerujących chorobę refluksową). Pamiętajmy, że ryzyko działań niepożądanych rośnie wraz z dawką oraz częstością przyjmowania preparatu. Biorąc pod uwagę popularność ibuprofenu nie jest ono niestety niskie.
Naproksen, ketoprofen i diklofenak
Preparaty te uchodzą za stosunkowo silnie działające NLPZ, i co za tym idzie w istotny sposób mogą wpłynąć na funkcjonowanie przewodu pokarmowego (o tym jaka jest siła ich działania dowiemy się z artykułu: NLPZ są sobie nierówne). Dlatego też w większości przypadku zaleca się ich przyjmowanie razem z posiłkiem.
Paracetamol
Jest jedynym preparatem na naszej liście, który nie powoduje ryzyka choroby wrzodowej. Nie oznacza to jednak, że pokarm nie wpływa na jego efektywność. Wyniki badań nad farmakokinetyką paracetamolu przynoszą sprzeczne informacje. Część z nich sugeruje, że pokarm może opóźniać wchłanianie leku. Na fakt ten wskazuje także Charakterystyka Produktu Leczniczego, w której widnieje informacja, że przyjmowanie leku po jedzeniu zmniejsza jego skuteczność, zwłaszcza jeśli mamy do czynienia z posiłkiem bogatotłuszczowym.
Puenta:
Wydając pacjentowi lek przeciwbólowy, pamiętaj by przekazać mu informacje nie tylko na temat racjonalnego stosowania, ale także o tym, czy lek powinien przyjmować przed, w trakcie czy po posiłku. Jest to bowiem jeden z ważnych (aczkolwiek nie jedyny) sposobów na uniknięcie lub zmniejszenie ryzyka działań niepożądanych.
Przygotował zespół zatrzymajpacjenta.pl